Novembro estas la
komenco de la malluma kaj malvarma sezono en Danio, tial oni kaptas
ĉiajn ŝancojn pliagrabligi la iom malgajajn tagojn. Ekzemple la
10-a de novembro danoj festas la vesperon de Marteno, danlingve
Mortens Aften. Eĉ se multe el ni ne multe scias pri la radikoj de
tiu festo, ni tradicie festos ĝin. La jena konversacio, kiu estas
tute fikcia, povus esti sufiĉe realisma.
''Morgaŭ estos
festtago, do ni festu!
Kia festtago?
La vespero de
Marteno. Ĉu vi ne memoras la lastjaran feston?
Ho jes, nun mi
memoras. Kiel ni festu?
Jen festo, ni manĝu!
Bone, sed kion ni
manĝu?
Kia stulta demando!
Kompreneble ni manĝos rostitan anason. Jen tradicio, ĉu ne?
Sed Panjo, kial ni
devos manĝi rostitan anason? Mi preferus manĝi picon. Cetere, kiu
estis tiu ulo Marteno? ''
Kiu estis Marteno
kaj kial oni kutime elektas manĝi rostitan anason ĉijare la 10-an
de novembro?
Morten estas la dana
nomo de Sankta Marteno de Turo en Francio, kiu verŝajne naskiĝis
en la jaro 316. Marteno estis filo de roma tribuno, kaj 15- jaraĝe
li fariĝis soldato en la roma armeo en Gaŭlio. Post trijara servado
li decidis forlasi la armeon pro sia kristaniĝo. Dum kelkaj jaroj
li estis misiisto en Ilirio, kaj pli poste li vivis kiel ermito. En
la jaro 361 li fondis la unuan monaĥejon en Gaŭlio ricevante la
kromnomon Gaŭlia Apostolo. Li poste fariĝis Episkopo de Turo.
Marteno ankaŭ etendis sian mision al la danuba region. Episkopo
Marteno mortis dum misia vojaĝo en la jaro 397, kaj oni sanktigis lin en la jaro 659.
Ekzistas multe da
legendoj pri Sankta Marteno, ekzemple ke li kuracis lepron per kiso
kaj li revivigis mortintojn. Sed verŝajne la plej fama legendo temas
pri lia malemo fariĝi episkopo. Laŭ la legendo la aŭtorituloj
ekleziaj en Turo postulis al li, ke li episkopiĝu, sed li neis,
forkuris kaj kaŝis sin en anserejo. Tamen la anseroj indignis pro
lia intrudiĝo.Tial ili ekgakis. Aŭdante la bruegon la postkurantoj
de Marteno eniris la anserejon kaj kaptis lin. La pia sed malambicia
Marteno do senvole fariĝis espiskopo. Oni supozas, ke pro tio li
decidis eterne puni la perfidajn anserojn per la postulo, ke oni
manĝu anseraĵon okaze de Vespero de Marteno. Tamen nuntempe okaze
de la festvespero danoj manĝas anasojn, kiuj ja estas malpli grandaj kaj
malpli multekostaj.
Interese estas, ke la
nomfrato de Sankta Marteno, Marteno Lutero naskiĝis la 10-an de
novembro 1483. Supozeble pro tio, eĉ post la reformacio oni daŭre
festenis la datrevenon.
La religia aspekto
de la festo ne plu gravas ĉi-tie. Tamen kiam blovas, neĝas kaj
mallumas, kial ni ne spertu plezuran ĉe-estadon kune kun familianoj
kaj amikoj manĝante bongustan rostitan anason?
P.S. 11.11.2012. Katalin Kovac rakontas alian legendon pri Sankta Marteno.
5 comments:
Vi tre pravas, Betty, oni ŝatas havi la liberajn tagojn sed oni ne plu memoras la kialon. Estas preskaŭ la sama kun kristnasko intertempe, ĉu ne?
Jes Marianne,vi pravas, tiel kiel Kristnasko.
Dankon, Betty. Mi aldonas ankaux cxi tie la ligon al mia teksto. Fakte Laux ni St. Marteno naskigxis en Savaria, en la urbo, kie mi antauxe logxis kaj laboris en Hungario. nuntempe Szombathely kaj estas en kripto en Tours. Mi bone konas ambaux lokojn akj pro franca edyo nia filo estas Marteno.
http://www.edukado.net/instrumaterialoj?iid=23478 jen la ligo
Dankon pro la aldono de la artikolo al edukado.net, Katalin! Interese estas, ke tiom da landoj dividas la kulturan heredajxon de la episkopo, kaj ankaux via filo ricevis sian nomon memore de li.
Post a Comment