12/22/2012

Tagiĝis ankaŭ hodiaŭ!

Bonan matenon! Jen la plej feliĉa novaĵo de la tago: hieraŭ la 21-an de decembro 2012 okazis nenia apokolipso!
Ĉiuj estas feliĉaj.
Ĉu la antaŭdirantoj feliĉas? Nu, eĉ se ili verŝajne ruĝiĝas pro siaj eraroj, ili scias, ke homoj estas forgesemaj. Certe ankaŭ ili preferas festi okaze de Kristnasko kaj la novjaro.

Kiuj estas la plej feliĉuloj? Mi konjektas, ke la plej feliĉaj estas la komercistoj, kiuj profite vendis ŝirmejojn kaj aliajn necesaĵojn al timemuloj, kiuj ĉiam panikas, kiam oni avertas pri ia katastrofo aŭ apokolipso.

Pri avertitaj apokolipsoj: Ekde la jaro 1000 p.k. Oni 15-foje jam avertis la homaron pri apokolipsoj.

En 1000, la papo Sylvester opiniis, ke okazos apokolipso je la fino de la unua jarmilo.

En 1284, la papo Innocent la 3-a opiniis, ke okazos apokolipso 666 jaroj post la apero de Islamo.

En 1658 Christopher Columbus post sia dua fiaska peno trovi marvojon al Azio antaŭdiris apokolipson.

En 1666 kristanoj opiniis, ke la diablo respondecis pri la granda incendio de Londono, pro la fakto ke la cifero 6 aperas trifoje en la jarnumero.

En 1688 la skota matematikisto John Napier erare konkludis, ke laŭ la revelacio de Sankto Johano la apokolipso okazus tiam.

En 1844 Pastro William Miller certis, ke la antaŭdiro pri la apokolipso troviĝis en la libro de Daniel 8.14 de la Malnova Testimento.

En 1910 la franca astronomisto Camille Flammarion timis la preterpason de la kometo de Hailley.
English: Camille Flammarion Français : Camille...
English: Camille Flammarion Français : Camille Flammarion (Photo credit: Wikipedia)


En 1969 la amasmurdanto Charles Manson uzis teorion pri apokolipsa intergenta milito kiel klarigo por siaj krimoj.
Charles Manson
Charles Manson (Photo credit: Wikipedia)

En 1982 la evangelia, republikana, eksprezidenta kandidato promesis, ke la apokolipso okazos antaŭ la fino de la jaro.

En 1997 la kulto, Pordego al Paradizo opiniis, ke la kometo de Hale-Bopp indikis la baldaŭan apokolipson. Pro tio, ties membroj suicidiĝis, por ke ili pluvivu kaj enbordiĝu kosmoŝipon.

Hale Bopp over Arizona
Hale Bopp over Arizona (Photo credit: wallygrom)
En 1998 Hon-Ming Chen, la gvidanto de la tajvana kulto 'La vera vojo' anoncis, ke Dio alvenos al la mondo per fluganta telero je la 10-aj horoj. (Pardonu, mi ne scias, la precizan daton)

En 1999 oni citis la diraĵojn de Nostradamus, kiu opiniis, ke la reĝo de timo aperos en la jaro 1999+9 monatoj.

En 2000 oni timis aviadilajn katastofojn kaj eksplodantajn komputilojn pro la nova jarmilo.

Large Hadron Collider quadrupole magnets for d...
Large Hadron Collider quadrupole magnets for directing proton beams to interact. These superconducting quadrupole electromagnetas were made in Fermilab. (Photo credit: Wikipedia)
En 2008 la enŝalto de Large Hadron Collider timigis multajn homojn, kiuj opiniis, ke la evento kaŭzus grandegan nigran truon, kiu neniigos la tutan mondon.



En la jaro 2011 radia predikanto antaŭdiris la apokolipson.

Kaj hieraŭ la 21-an de decembro 2012 pro la fino de la 5000-jara kalendaro maja oni ankaŭ promesis al ni, ke certe okazos la apokolipso.

Tamen hodiaŭ mi estas bloganta, kaj mi esperas, ke iu legu kaj eĉ komentu ĝin.

Ĉu iu, volus averti pri la venonta apokolipso?

Eble pli facile estas antaŭdiri pri katastrofoj. Ekz. la unua verŝajne estos la Usona fiskala klifo.
Post kiam restos eblaj katastrofoj, t.e.: Atom-milito kaj tutmonda varmiĝo.

Tamen mi paŭzu pesimismi!

Feliĉan Kristnaskon kaj sukcesplenan kaj pacan novjaron!




















Enhanced by Zemanta

12/20/2012

Antaŭkristnaska Buĉado,

English: Carl Nielsen outside his childhood ho...
 Carl Nielsen apud sia infanaĝa hejmo en Nørre Lyndelse, Fueno Danio en 1927. Fueno dane estas Fyn kaj angle Funen. (Photo credit: Wikipedia)


En Danio oni ŝatas manĝi porkaĵojn. Kvankam oni plej ofte aĉetas ilin en superbazaro, kelkfoje oni aĉetas duonporkon ĉe bienisto. Tamen nuntempe tiu ŝirmas la aĉetanton, kiu certe ne observas ties buĉadon.



Dum la infanaĝo de Carl Nielsen*, oni buĉis porkon unu fojon jare, kaj tio okazis antaŭ Kristnasko. Jen la priskribo de porkbuĉado, kiun li observis, verŝajne en la jaro 1872 kiam li estis proksimume sepjara. Liaj gepatroj ankaŭ volis ŝirmi lin, sed ili ne sukcesis:



''Alifoje okazis io, kio estis pli timiga, ĉar tiam mi estis nur malgranda knabo, eble ses aŭ sepjara, kaj verŝajne je la unua fojo mi vere rimarkis sangon. Iun matenon tre frue vekis min mia frato Albert, kun kiu mi dividis liton: ‘’Rapide ellitiĝu, Kristian Langelænder (14 ) venis. ‘’Ili nun trinkas kafon, sufiĉas la tempo’’. Mia frato parolis rapide kaj mallaŭte. Sed sub la pordo vidiĝis lumstrio de la alia ĉambro, de kie ni povis aŭdi la voĉojn de paĉjo kaj panjo kaj fremdan viran voĉon. Ili parolis ankaŭ mallaŭte, verŝajne por ne veki nin infanojn. La urĝo de mia frato, la mallumo kaj la mallaŭtaj voĉoj min maltrankviligis. ‘’Kio estas?’’ mi demandis. Sammomente li ekbruligis alumeton. ‘’Rapide trovu vian vestaĵon’’, li flustris. Poste ni aŭdis ilin iri de la alia ĉambro ekster la domon. La vestoj de Albert estis en la ĉambro, ĵus forlasitaj de la aliaj, kaj do mi ne povis paroli kun li kaj plue demandi. Mi fortiris la kurtenon de la fenestro, kaj fariĝis iom hele; estis ĝuste tagiĝo. Mi estis tute konfuza, kiam mi surtiris la ŝtrumpojn, kaj mi tremis tiel, ke mi malĝuste metis la piedojn en la pantalonon. Albert estis jam preta, kaj mi sentis de la malvarma aero, ke li eliris kaj lasis la pordon malfermita post si. Sammomente mi aŭdis teruran krion. Unue mi kredis, ke ili faris malbonon al mia patrino, sed en la venonta sekundo mi komprenis, ke estas la porko, kiu blekegis. Kiam mi venis eksteren, mi vidis miajn gepatrojn, Kristian Langelænder kaj Granda-Hans Jensen tiri la porkon el la porkejo. Ili estis metintaj pecon da ŝnurego ĉirkaŭ ĝian nazon kaj unu el la malantaŭaj piedoj, kaj ĉiuj kvar tiris kaj puŝis por movi ĝin al tablo, farita el du bierbareloj kaj pordo, metita sur la bareloj. Mi aŭdis Hans Jensen diri: ‘’Ne gravas, ni poste tion lavos, kiam ĝi kuŝos supre’’. Kiam ili estis proksime al la tablo, Kristian Langelænder diris: ‘’Unu, du, tri ho ruk!’’ Ĝi nun kuŝis sur la tablo. La malantaŭaj piedoj estis tiel streĉe ŝnuritaj, ke ĝi ne povis barakti, sed ĝi daŭre rulmovis sin kaj blekis tiel terure, ke mi kuris al mia patro kaj diris al li:’’Lasu tion, paĉjo, paĉjo, lasu!’’ Li rigardis al mi duone ridetante, sed fikse kaj diris: ‘’ Prefere eniru, mia knabo’’. Tamen mi ne eniris, kaj Albert kaj mi vidis ĉion. La ‘langelandano’ nun prenis du tranĉilojn el la leda rulo. Unu estis longa kaj tre pinta, ĝin li metis inter la dentojn, kaj per la alia li forrazis la harojn en certa loko sur la kolo de la porko, kiun oni nun puŝmetis tiel, ke la kapo pendis ekster la pordo, sur kiu ĝi kuŝis. Panjo tenis ladan sitelon ambaŭmane al la kolo de la porko; la ‘langelandano’ iris al la kontraŭa flanko, metis tre kunigitajn fingrojn sur la lokon, kiun li razis, prenis la longan tranĉilon de la dentoj, lerte, rapide kaj forte puŝis ĝin en la beston kaj tuj ĝin eltiris. la sango unue trafis la manojn de panjo, sed ŝi tuj kaptis la dikan ŝprucon per la sitelo. Estis al mi, kvazaŭ panjo fariĝis por mi alia homo; min kaptis stranga sento, kaj mi iris en la ĝardenon. Iom post iom la blekoj estis pli maloftaj kaj pli malfortaj, kaj mi komprenis, ke kiam estos tute elfluinta la sango, la besto ne plu vivos. Reironte en la domon mi vidis, ke jam leviĝis la suno. Ĝi estis ruĝa kiel sango, kaj antaŭ miaj okuloj tremetis ĉio ruĝa, kion mi vidis.

Vespere ni manĝis porkan ripaĵon kaj sangokolbasojn. Al mi ŝajnis, ke panjo denove estas la sama kiel antaŭe, kaj paĉjo estis vere agrabla. La sceno de la mateno estis tute forgesita. Tiel efemera estas la infana animo, kiel ondetoj, kie unu superverŝas la alian. Sed tio, kio jam influis la animon, revenos, kaj eble la impresoj fariĝas pli fortaj, se ili estis sur la fundo de forgeso.

(14) Langelænder estas homo el la insulo Langeland. ''

*

  • Novembre mi komencis enkomputiligi manuskripton de traduko de la membiografio de la dana komponisto mondfama Carl Nielsen. La tajpadon mi finis, tamen restos al mi kaj aliaj ties korektado. Nu, mi revas, ke iam la libro estos eldonita. La libro estas leginda, ne nur pro la informo pri la vivo de Carl Nielsen, sed ankaŭ pro ties ege interesaj priskriboj de la vivmaniero de kamparanoj fuenaj en la 1870-oj.
  • Pliaj informoj pri la projekto legeblas jene

Enhanced by Zemanta

12/07/2012

Pri malplena portreto.



Antaŭ ne longe mi rakontis pri la reapero de forgesita tradukaĵo Esperanta de la membiografio de la dana komponisto Carl Nielsen kaj ties tradukanto Erling Windeballe, kiu dediĉis la tradukaĵon al sia edzino Teodozja Piasecka-Windeballe.

Ekde tiam mi jam enkomputiligas pli ol tri kvaronojn de la manuskripto.La laboro estas granda plezuro, ĉar la infanaj travivaĵoj de Carl Nielsen estis ege interesaj kaj ofte kortuŝaj. Plue,  la tradukaĵo estas leginda.

Kiam oni legas tradukaĵon oni ofte senplue akceptas la tradukanton, tamen la tradukado ja estas arto. Pro tio mi komencis informiĝi pri Erling Windeballe.

Tamen malfacile estis trovi informojn pri li.

Laŭ informo de Dansk Esperanto-Blad, aŭgusto-septembro 1953: '' Erling Windeballe de Odense estis redaktoro de Dansk Esperanto-Blad ekde julio 1943 ĝis julio 1946.''

Mi scias, ke li ludis pianon, ĉar oni iam skribis en Dansk Esperanto-Blad, ke dum kluba kunveno en Odense li piane akompanis iun, kiu kantis italajn kantojn

En la sama gazeto estas lia foto ligita al ŝerca rakonteto. 



Veteranino skribis:'' Erling Windeballe komponis kantmelodiojn kaj verkis tekstojn.''
 En la kantlibro 'Kantante Antaŭen' troviĝas dek tri tekstoj, por kiuj li komponis melodiojn, bedaŭringe  mankas al ili muziknotoj. Samlibre estas du el liaj tekstoj.

Alia esperantisto memoris: ''fine de la 1950-oj li ellaboris por Centra Dana Esperantista Ligo bonegan 20 lecionan korespondan kurson por daŭrigantoj. Al ĝi estis ligita la facila krimromano ''Ferio kun la morto'', ĝin verkis la svedo Karl Lundqvist kaj eldonis Lorenz Friis.''

Do Erling Windeballe, kiu iam loĝis en Fueno, estis verkema, tradukema, komponema, pianludema, instruema kaj certe tre ordema, ĉar la manuskripto estas mirinde pedanta.

Tamen kiam li naskiĝis kaj kiam li mortis? Kiam li esperantistiĝis?

 Pri liaj kompanaĵoj: ĉu iuj ankoraŭ memoras la kantmelodiojn aŭ eĉ pli bone posedas la muziknotojn?

Gravas la historio de la movado kaj ties famuloj, sed ankaŭ gravas memori homojn kiel Erling Windeballe kaj alia forgesita agemulino  Gudrun Riisby.





Enhanced by Zemanta

12/01/2012

Oni denove kristnaskas.




En Danio Kristnasko komenciĝas la 1-an de decembro.

Pri kio temas Kristnasko?

Ĉu temas  pri la naskiĝtago de la infano, Jesuo, kaj ties signifo por la homaro?

Se jes, ŝajnas al mi, ke oni antaŭ multaj jaroj forgesis pri tio.

Jen la sezono de troa manĝado, de troa drinkado, de troa elspezado, de troa streĉado kaj  tro multaj da kristnaskarboj ĉie.

Negocistoj ege feliĉas pro Kristnasko.

Oni propagandas, ke Kristnasko kaj ties kulmino la 24-a de decembro estas familia festo, kaj ankaŭ pro tio oni nepre festegas. 
Tamen ne ĉiuj havas familiojn. Kion faras senfamiliano kristnaske? Ĉu estas pli dece kaŝi sin? Certe solulo sentas sin eĉ pli sola ol kutime dum la festena sezono. Kaj ne ciuj familioj, eĉ se ili festemus, havas la monrimedojn por festi tiel kiel la 'aliaj', kiujn oni televide spektas.

Nu, mi certe malŝparas miajn fortojn grumblante pri Kristnasko. Mi devas eltrovi strategion por eviti ties negitivajn flankojn:

Ĉu vintrodormado? Nu, mi ne havos la tempon.

Migrobirdoj ne restas ĉi-tie vintre; ĉu mi ankaŭ migros al alia lando varma, kie oni ne festenas Kristnaskon? Mi supozas, ke ne; lastjare mi estis en Tajlando, kaj eĉ tie oni havis amason da kristnaskarboj ktp.

Jen kristnaskarbo en Bangkoko.



Feliĉe estos alia solvo. La 24-an de decembro kune kun 1400 aliaj mi partoprenos feston en Kristianio por senkristnaskuloj.

Ne kredu, ke senkristnaskuloj estas kompatindaj mizeruloj! Tute ne, oni komune festenos iom malpli materialisme  la naskiĝtagon de Jesuo. Nu, verŝajne multaj el ili simple volus komune festi, ĉar kutimas festi la 24-an de decembro.